Η γλώσσα είναι μαχαίρι
Εἶπε ἕνας σοφός: «Ὁ μέσα ἄνθρωπος εἶναι ὅλος μιά πληγή· ὅσους ἐπιδέσμους, καί ὅσα φάρμακα νά βάλουμε, ἡ πληγή ποτέ δέν κλείνει». Τά καλά λόγια τήν ἀνακουφίζουν· τά σκληρά, τήν ξύνουν, προκαλώντας πόνο στό συνάνθρωπό μας. Τό ἔχουμε συνειδητοποιήσει; Μακάρι τό βιβλίο αὐτό νά μᾶς βοηθήσει, ὥστε, κάθε φορά πού μιλᾶμε, «νά βουτᾶμε τή γλῶσσα στό μυαλό μας», καί τά λόγια μας νά εἶναι «φάρμακο» γιά τόν πληγωμένο ἀδερφό μας. Μακάρι!
(Από τον πρόλογο του βιβλίου)
Περιεχόμενα
Πρόλογος
MEΡΟΣ Α΄
1. «Ἀπό τό στόμα τοῦ κόρακα...»
2. «Θοῦ Κύριε...»
3. Ἀγωνιζόμαστε;
4.Ὑπάρχουν μυστικά;
ΜΕΡΟΣ Β΄
1.Τό στόμα ἐπηρεάζει τήν ψυχή
2. Τ’ αὐτιά ἐπηρεάζουν τήν ψυχή
3. Ἐκπέμπουν δυσωδία
4. Δηλητηριάζουν τό σῶμα
ΜΕΡΟΣ Γ΄
1. Ὁ ρουφιάνος
2. «Εἶναι στά μαχαίρια...!»
3. Συζυγία καί «μαχαιρώματα»
4. «Ὁ λόγος σου μέ χόρτασε...»
5. Μέ καλό τρόπο
ΜΕΡΟΣ Δ΄
1. Κρίση, ἔλεγχος κ.ἄ
2. Κατάκριση
3. Ἱεροκατάκριση
4. Γιατί κατακρίνουμε;
5. Ἀποτελέσματα τῆς κατακρίσεως
ΜΕΡΟΣ Ε΄
1. Σκέπασε τόν ἀδερφό σου
2. «Ὅπως θέλετε»
3.Ἐνώπιον τοῦ καταλαλοῦντος
4. Ἐνώπιον τοῦ ἱεροκατηγόρου
ΜΕΡΟΣ ΣΤ΄
1. Τό ψέμα
2.Ὕβρη & συκοφαντία
3. Κατάρες, ὅρκοι, ἀναθέματα
4. Βασκανία
5. Τό παράδειγμα τοῦ Μιχαήλ
6. Στόμα καί Θ. Κοινωνία
ΜΕΡΟΣ Ζ΄
1. Δυσφήμιση καί Δικαστήρια
2. «Φυλαχθεῖτε...!»
3. Ἅγιο ψέμα
4. Ὅταν ὑβρίζεσαι
5. Ἀναίμακτοι μάρτυρες
6. Γέρος στό προνήπιο
MEΡΟΣ Α΄
1. «Ἀπό τό στόμα τοῦ κόρακα...»
«Ἀπό τό στόμα τοῦ κόρακα, κρᾶ θά βγεῖ», λέει μέ νόημα ἡ παροιμία. Καί ἀπό τό στόμα τοῦ γαϊδάρου, γκάρισμα θά βγεῖ, καί ἀπό τό στόμα τοῦ βοδιοῦ, μούγγρισμα θά βγεῖ. Καί ἀπό τό στόμα τοῦ καλοῦ ἀνθρώπου, καλός λόγος θά βγεῖ, καί ἀπό τό στόμα τοῦ κακοῦ ἀνθρώπου, κακός λόγος θά βγεῖ. «Ὁ καλόψυχος ἄνθρωπος ἀπό τό καλό του θησαυροφυλάκιο, βγάζει πάντα κάτι τό καλό. Καί ὁ κακόψυχος ἄνθρωπος, ἀπό τήν κακή του ἀποθήκη,
Ὅ,τι νερό ἔχει ἡ δεξαμενή, βγάζει καί ἡ πηγή. Ἔχει καθαρό νερό; Βγάζει καθαρό. Ἔχει βρώμικο νερό; Βγάζει βρώμικο. Καί ὅ,τι ὑλικό ἔχει ἡ καρδιά μας, βγάζει καί τό στόμα μας. Σκληρή καρδιά, σκληρά λόγια· εὔσπλαγχνη καρδιά, εὔσπλαγχνα λόγια. «Ἐκ τοῦ στόματός σου κρινῶ σε, πονηρέ δοῦλε» (Λκ. 19:22), λέει ὁ Κύριος. Γιά νά καταλάβεις, λοιπόν, τί κρύβει ὁ ἄλλος μέσα του, ἄφησέ τον νά μιλήσει. Ἀπό τό στόμα του θά μπεῖς στήν καρδιά του. «Πῶς μπορεῖτε νά λέτε λόγια καλά, τή στιγμή πού εἶστε κακοί» (Μτ.12:34), εἶπε ὁ Χριστός στούς φαρισαίους.
Καί «τό στόμα ὁμιλεῖ ἀπό τό περίσσευμα τῆς καρδιᾶς» (Λκ. 6:45). Αὐτό πρακτικά σημαίνει: Σέ μιά δεξαμενή ρίχνουμε νερό. Ἡ δεξαμενή γεμίζει μέχρι πάνω, καὶ ξεχειλίζει. Αὐτὸ ποὺ ξεχειλίζει, εἶναι τὸ περίσσευμα, καί αὐτό βγάζει τό στόμα. Δηλαδή, ὁ κακός ἄνθρωπος, ὅταν ὁμιλεῖ ἐν εἰρήνῃ, δέν «ἐκβάλει» πρός τά ἔξω ὅλο τό περιεχόμενο τῆς καρδιᾶς του, εἴτε ἀπό φόβο, εἴτε ἀπό ντροπή, εἴτε, εἴτε. Ὅμως, μέσα του, ἐπειδή κανένας δέν τόν βλέπει, «γίνεται χαμός!».
Ὅταν θυμώσει, χάσει τόν ἔλεγχο τοῦ ἑαυτοῦ του, βγάζει πρός τά ἔξω τήν κρυμμένη του κακία. Θά τόν ἀκοῦς νά λέει πράγματα ἀνήκουστα. Μπορεῖ ν’ ἀκούσεις μιά μάνα νά ὑβρίζει, νά καταριέται καί νά ἀναθεματίζει τά παιδιά της. Καί μετά, ὅταν ξεθυμώσει, νά λέει «τί ἔπαθα, τί ἔκανα, τί εἶπα στά παιδιά μου;!». Βλέπετε; Τά λόγια πού εἶπε αὐτή ἡ μάνα στό θυμό της, δέν τήν ἐκφράζουν, γιατί, ἐκείνη τή στιγμή, δέν μιλοῦσε ὁ «φυσικός» της ἑαυτός. Γι’ αὐτό, ὅ,τι ἐκστομίζει ὁ ἄλλος πάνω στό θυμό του, ἄς μήν τό παίρνουμε «τοῖς μετρητοῖς», γιατί εἶναι «ἔξω φρενῶν», «ἐκτός ἑαυτοῦ».
Καί ὁ ἀγαθός ἄνθρωπος ἐκ τοῦ περισσεύματος τῆς καρδιᾶς του ὁμιλεῖ. Ἀπό ταπείνωση, θά εἰπεῖ λίγα πράγματα. Ὅταν θυμώσει, θά βγάλει καί αὐτός πρός τά ἔξω, ὅ,τι ἔχει ἡ καρδιά του. Δεν θά ἐκστομίσει, βέβαια, πράγματα αἰσχρά ἤ ὕβρεις πρός τά θεῖα, γιατί τέτοια πράγματα εἶναι ξένα μέ τήν καθαρή καρδιά του. Ἁπλά θά ὑψώσει τή φωνή του, λέγοντας κάποια λόγια παραπάνω, ἀλλά μέχρι ἐκεῖ. Φαντάζεστε, τόν Ὅσιο Παϊσιο τόν Ἁγιορείτη νά θύμωνε καί νά ἐκστόμιζε πράγματα χυδαῖα;!
Ὅμως, ὁ Παῦλος εἶπε στό μάγο Ἐλύμα, «υἱέ τοῦ διαβόλου, πού εἶσαι γεμᾶτος ἀπό κάθε πονηρία καί ραδιουργία» (Πρ. 13:9). Καί τά εἶπε ἐν εἰρήνῃ· ἐκ τοῦ περισσεύματος τῆς καρδιᾶς του...! Μᾶς «ξεφεύγει» μιά βασική «λεπτομέρεια»: Ὁ Παῦλος πρῶτα «πλημμύρισε ἀπό Ἅγιο Πνεῦμα» (Πρ. 7:9), καί μετά εἶπε «υἱέ τοῦ διαβόλου...», ἄρα τά λόγια αὐτά δέν ἦταν δικά του. Κάτι ἀνάλογο συνέβη καί μέ τόν πρωτομάρτυρα Στέφανο. «Ὕβρισε» τούς συμπατριῶτες του γιά τήν ἀπιστία τους, ἀποκαλώντάς τους, σκληροτράχηλους, πωρωμένους (Πρ. 7: 51). Ὅμως, τό πρόσωπό του «ἔλαμπε σάν νά ἦταν πρόσωπο Ἀγγέλου» (Πρ.6:15). Ἀπόδειξη ὅτι μιλοῦσε ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι, ἐνῶ ἐμεῖς μιλοῦμε ἐξ ἐνεργείας τῶν παθῶν, μαυρίζοντας πιό πολύ τήν ἤδη κατάμαυρη ψυχή μας.
Γλῶσσα ἔχουν ὅλα τά ἄλογα ὄντα· ἔχουν καί μυαλό.Ὅμως, δέν ἔχουν σκέψη, λόγο. Ὁ παπαγάλος λ.χ. δέν παράγει σκέψεις. Ἁπλά μιμεῖται, χωρίς νά ξέρει τί μιμεῖται. Ἡ σκέψη εἶναι προνόμιο τοῦ ἀνθρώπου. Ὅμως, πῶς ὁ ἀνθρώπινος νοῦς ἐπιλέγει τίς συγκεκριμένες λέξεις καί πῶς τίς συναρμονίζει, ὥστε νά διαμορφώνει μιά συγκεκριμένη πρόταση; Τό ἴδιο ἐρώτημα ἰσχύει καί γι’αὐτόν, πού ἀκούει αὐτές τίς λέξεις. Πῶς δηλ. τίς συναρμονίζει, καί καταλαβαίνει τί τοῦ λέει ὁ ἄλλος;! Πῶς; Μυστήριο!
Έκδοση 2η
7€
